APLO2

Co to powieść historyczna?


    jest jedną z wielu rodzajów epiki. powieść historyczna zawiera elementy prawdy historycznej oraz wymyślone postacie. powieść ta może również przedtsawiać aspekty  ideologii charakterystyczne dla danego okresy w dziejach. Autor opisuje dzieje które działy sie dawno temu w stosunku do jego życia. z pewnością zawiera dużo archaizmów, opisów tamtejszej kultury, obyczajów oraz często zawiera daty.


Charakterystyka Oleńki Billewiczównej


Opisywana przeze mnie postać to Aleksandra Billewiczówna wnuczka podkomorzego Herakliusza Billewicza. Była to piękna dziewczyna, a nawet już kobieta. Miała bladą cerę i delikatne rysy. Jej oczy były błękitne jak morze, a włosy płowe. pomimo wyglądu, który mówiłby, że jest to dziewczyna słaba, była tego przeciwieństwem . Była honorowa i odważna, nie bała się powiedzieć tego co myśli, a więc cechowała ją także wyjątkowa szczerość. Szanowali ją inni, tak jak ona ich. Najbardziej ceniła męstwo i patriotyzm, dlatego też gotowa była wyrzec się własnej miłości i pójść do klasztoru. Była mądra i dumna, wywodziła się z bardzo szlachetnego rodu, co było główną przyczyną jej zachowań i postępowania. Cechowała ją również konsekwencja.

Według mnie to jest dziewczyna z idealnymi cechami i wartościami, których w obecnym świecie rzadko kto ceni i rzadko kto posiada. Dlatego też uważam, że powinniśmy brac z niej jak najlepszy przykład i również cenić patriotyzm, bo jest to coś czego nie powinniśmy zhańbić.


charakterystyka Bogusława i Janusza Radziwiłłów.


Bogusław jest pozbawiony patriotyzmu, nie ukrywa tego, nie wstydzi się. Uważa, że Radziwiłłom należy się władza z powodu zasług dla Polski, pochodzenia. Wybór króla podczas elekcji zwalnia Bogusława z odpowiedzialności za państwo. Nie musi służyć królowi wybranemu przez szlachtę. Charakteryzuje go pycha, która prowadzi go do zdrady. Cechuje go chęć osiągnięcia władzy.
Bogusław jest egoistą, jest człowiekiem cynicznym lekceważy wszelkie zasady moralne dotyczące jego postępowania. Nie ma skrupułów, żeby zdobyć Oleńkę, posuwa się do kłamstwa. Przedstawia Kmicica , jako zabójcę króla.
Bogusław nie kocha Oleńki, chce zemścić się na Kmicicu. Traktuje Oleńkę, jako zdobycz, przedmiot.
Janusz próbuje nadać swojej zdradzie szlachetne intencje. Bogusław twierdzi, że oni obaj myślą o władzy tylko, że Janusz to ukrywa.
Śmierć Janusza jest symboliczna. Wielki magnat i polityk zostaje opuszczony przez wszystkich. Pozostał z nim jedynie jeden wierny sługa Charłamp. Śmierć jest długotrwała, bolesna psychicznie i fizycznie. Jego zachowanie przed śmiercią świadczy o tym, że chce umniejszyć swoją zdradę. Winę chce zrzucić na Radziejowskiego. Janusz w momencie śmierci wzywa imię Matki Boskiej i szuka w niej ocalenia. Świadczy to o chęci oczyszczenia się z win, stanięcia po stronie Polski i Polaków. Sienkiewicz cechuje patriotów, którzy mają w sobie umiejętność wybaczania, są godni szacunku, szlachetni, wspaniałomyślni, postępują zgodnie z zasadami wiary.
Zdrada Ojczyzny jest czynem tak niegodnym, że musi zostać ukarany. Śmierć Radziwiłła staje się symbolem popełnionych grzechów.
Bogusław musiał opuścić Ojczyznę.



Jan Onufry Zagłoba

to bohater występujący we wszystkich częściach „Trylogii” Henryka Sienkiewicza. W każdej z nich pełnił on bardzo ważną rolę dla fabuły powieści. Zagłoba jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych i komicznych postaci „Trylogii”. Jest to postać fikcyjna, chociaż z wielu źródeł wynika, że autor, kreując osobę szlachcica wzorował się na kilku historycznych i literackich postaciach, takich jak: Jan Chryzostom Pasek, Ulisses – bohater „Odysei” Homera, Papkin z „Zemsty” Aleksandra Fredry oraz  Falstaff – bohater dramatu Williama Szekspira „Henryk IV”.
Zagłoba to stary, gruby szlachcic herbu Wczele. Jedno oko miał przykryte bielmem, a na głowie wielką dziurę, przez którą było widać kość czaszki. Nosił białą brodę, twarz miał zawsze czerwoną. Sienkiewicz pisze o nim: „czerstwo jak tur wygląda”. Zagłoba był starym kawalerem


Roch Kowalski

jest jedną z pobocznych postaci, występujących na kartach „Potopu”. Jest on dowódcą oddziału dragonów pana Mieleszki (w służbie Janusza Radziwiłła), który to oddział zajmuje się eskortą zbuntowanych pułkowników z Kiejdan do Birż. Kowalski jest człowiekiem o niewyobrażalnej wręcz sile fizycznej („księciu się z pięści podobał, gdyż podkowy łamie i z chowanymi niedźwiedziami wpół się bierze”), lecz bardzo znikomym intelekcie. Rozkazów księcia-zdrajcy słucha ze ślepą, niemalże psią wiarą. Poza służbą jego ulubioną rozrywką zdaje się sen, nigdy niezakłócany przez nadmiar myśli. Bohater jest przykładem człowieka bezmyślnego i nieinteligentnego, niezdolnego do właściwej oceny sytuacji i cenionego tylko i wyłącznie za siłę mięśni.

Przywódcy

Jan Paweł Sapieha.

Narrator ukazuje go jako człowieka lojalnego, oddanego królowi i ojczyźnie. W obliczu zagrożenia kraju bez wahania poświęca swój majątek, aby ratować państwo. Robi to z potrzeby serca, jako gorący patriota i wierny sługa monarchy, jest bezinteresowny i nie liczy na splendory ani na własne korzyści. Dla ważnej sprawy był gotów do poświęceń i wyjątkowych czynów. Sapieha jest człowiekiem odważnym, prostolinijnym, honorowym i skromnym. Jest szczęśliwy, że swoja postawą może wesprzeć ojczyznę, a jego starania zostają zauważone i docenione. Król w wyrazie wdzięczności za ‘wiekopomne zasługi’, daruje mu urząd wojewody wileńskiego. Jan Kazimierz traktuje Sapiehę z wielkim szacunkiem i wdzięcznością, można zauważyć, że monarcha odnosi się do wojewody w sposób bardzo emocjonalny, podczas spotkania z nim nie kryje swego wzruszenia. Król, pomimo iż dostrzega drobne wady i błędy Sapiehy, nie waha się nazwać go swoim najwierniejszym sługą, docenia jego poczciwość, cnotę, szlachetność i poświęcenie dla ojczyzny. Sapieha jest wzorem rycerza, który godnie wypełnia zadania wyznaczone w etosie.
Jerzy Lubomirski

Jest on człowiekiem próżnym, pysznym, zapatrzonym wyłącznie w siebie i nastawionym na własne korzyści. Lubomirski lubi stawiać siebie w centrum uwagi, jest egoistyczny i egotyczny. Z dumą prezentuje światu swoje bogactwo poprzez niezwykle kosztowny i wystawny ubiór: „klejnoty migotały jak skry naokół całej jego postaci, i oczy ćmił, takie biły od niego blaski”. Jest ambitny, pragnie sławy i wybitnego miejsca wśród magnatów. Wszystkie jego działania sprowadzają się do zaspokojenia własnych kaprysów, nawet jeśli miałoby to zaszkodzić ojczyźnie. Nie jest patriotą, nie pragnie zbawienia kraju, ale własnego szczęścia i nasycenia osobistej dumy i pychy. Jest wyniosły, władczy, interesowny, bezwzględny, podejrzliwy i zazdrosny, przez co „dla Rzeczpospolitej stał się nawet od strasznego Janusza Radziwiłła zgubniejszym”. Czuł się dumny, że mógł jako pierwszy przyjąć króla na swojej ziemi, wziąć go w opiekę, poprowadzić do tronu, wydawało mu się, że to właśnie jego oczekuje naród i zwraca ku niemu swoją uwagę. Jerzy Lubomirski był gotowy na poświęcenie i poniesienie ofiary, pod warunkiem jednak, że pochlebiło się jego miłości własnej. Odchodzi od etosu rycerskiego, brakuje mu cnoty i szlachetności.

KONTRAST Sapieha jest ‘najbezinteresowniejszym człowiekiem’, a Lubomirski to ‘wielki warchoł’. Pierwszy z nich jest bohaterem pozytywnym, ponieważ z miłości do ojczyzny służy Polsce. Marszałek koronny, Jerzy Lubomirski ukazany jest jako jeden z powodów późniejszego upadku państwa

Stefan Czarniecki

– marszałek koronny, idealny wódz i oddany ojczyźnie patriota, dowódca wielu zwycięskich potyczek ze Szwedami
u pisarza to mężczyzna o orlich rysach i drapieżnym spojrzeniu. Cieszył się całkowitym zaufaniem króla, był uczestnikiem konfederacji zawiązanej w obronie Jana Kazimierza. W historii najbardziej znany z prowadzenia wojny partyzanckiej przeciw wojskom Karola Gustawa w czasie potopu szwedzkiego, choć miał też poważny wkład w pacyfikację powstania Chmielnickiego i w trakcie wojny polsko-rosyjskiej 1654–1667.

Czarne charaktery
Ze słów Wrzeszczowicza wynika, że Polacy to naród słaby, niegodny, by przetrwać i dlatego z góry skazany na klęskę. W państwie nad Wisłą trudno znaleźć prawdziwych patriotów kochających swoja ojczyznę. Wszyscy zabiegają jedynie o własne korzyści. jawią się jako naród egoistyczny, któremu obojętne są losy ich kraju. Według Czecha sami proszą się o karę za dotychczasowe, haniebne postepowanie. Nie ma na świecie drugiego takiego narodu jak Polacy. w żadnym bowiem państwie nie panuje bowiem tak wielka swawola, nieporządek i warcholstwo. Jest to wynik braku władzy zwierzchniej nad Polakami, którzy jak anarchiści sprzeciwiają się wszelkiej władzy monarszej, nie dostrzegając zagrożeń wynikających z niedowładu władz państwowych, braku armii i skarbu. Są przekonani, że Rzeczpospolita jest najdoskonalej urządzonym państwem z czym wiąże się ich skrajny konserwatyzm czy niechęć do zmian i postepu, dlatego bardzo często wetuja wszelkie ustawy i zrywają sejmy. Nie liczą się z żadnymi kodeksami czy przepisami. Jawią się jednak jako naród, któremu drogie są wszelkie korzyści mtarialne, co graniczy ze skrajnym skąpstwem, nie chcabowiem płacic podatków ani zaopatrywać wojska. Polacy tak lubują się w luksusie, że przedkładają własny majatek nad dobro ojczyzny. Doprowadziło to do tego, iż bez walki oddali swój kraj Szwedom w zamian za obietnicę, że nadal bedą mogli wieść pełne dostatku życie. Nie darzą więc szacunkiem i miłością swojej ojczyzny. Wrzeszczowicz krytykuje obywateli Polski, którzy nie tylko opuscili króla na widok potężniejszego władcy, ale przede wszystkim sami pomogli, by ich kraj zajął nieprzyjaciel. W postawach Polaków nie można dopatrzec się żadnej pozytywnej cechy. Jedynym ich atrybutem jest dobra jazda, która i tak na nic im sie nie zda, gdyż w obliczu ich wielkiej niesubordynacji juz teraz skazani sa na przegraną. Nikt, nawet najdoskonalsi dowódcy nie sa w stanie poddźwignac tego narodu, gdyz on sam nie chce się ratować. w związku z czym nie ma dla niego nadziei.
Kuklinowski

– pułkownik chorągwi wolentarskiej, starszy wiekiem, zuchwały, bezczelny, gwałtowny, bez sumienia, zły, nie wierzył w Boga, lecz w diabła i czarownice, mówił dużo i chełpliwie; wysłany jako poseł namawiał Kmicica do przejścia na stronę Szwedów, lecz ten wyzwał go i nie zgodził się, zginął związany i podpalany przez Kmicica

Michał Wołodyjowski

Ze względu na swój niski wzrost nazywany był ,,małym rycerzem” Prawy Polak, patriota, dzielny rycerz, odważny i karny. Mistrz w pojedynkach i na polu bitwy, szczególnie w prowadzeniu walk podjazdowych, niezrównany szermierz i dowódca. Zwano go ,,pierwszą szablą Rzeczpospolitej”. Jego odwaga i waleczność znane były w całym kraju. Toczył boje jedynie w słusznych sprawach. Nie reprezentował się dobrze w sprawach publicznych, potrafił jednak wiernie i ochoczo wykonywać rozkazy.Jego wrodzona dobroć, łagodność i życzliwość pomagają mu w zdobywaniu przyjaciół. Nawet jego największy wróg stawał się przyjacielemPosiada umiejętność łagodzenia sporów, co pomaga mu w pozyskaniu ich przychylności. Znalazł też sympatię u przedstawicielek płci pięknej. Jednak wybranką jego serca została Basia Jeziorkowska. Urzekła go swoją urodą i wielkim temperamentem. Pan Michał przedstawiony został przez Sienkiewicza jako idealny wojownik: odważny, mężny, doświadczony wojskowo, waleczny, oddany ojczyźnie i…miłości. Stał się osobą bardzo lubianą przez odbiorców książki.

Kmicic

zmienia swoje nazwisko na Babinicz po to, aby odkupić swoje winy. Chce zmienić swoje życie. Nie chce on, zeby kojarzono go ze zdrajcą. Pod nikomu nie znanym nazwiskiem podjął się walki i dokonał wielu wspaniałych i bohaterskich czynów.  Można go porównać z Jackiem Spolicom  Dzieje Andrzeja Kmicica były bardzo burzliwe, jego przeżycia prowadziły do duchowego dojrzewania i przemiany psychicznej. Głównymi przyczynami zmian były miłość do Oleńki, służba u Janusza Radziwiłła oraz udział w obronie Jasnej Góry i znajomość z księdzem Kordeckim.

W chwili przyjazdu do Wodoktów Kmicic jest butnym, porywczym, pełnym brawuty żołnierzem, który właśnie wraca z partyzanckiej walki z Chowańskim. Wraz z nim przybywa jego oddział, złożony z awanturników i zabijaków. Potnimo że młodzi przypadli sobie do serca, wybryki kompanów pana Andrzeja stają się przyczyną jego nieporozumień z Oleńką, domaga się ona ich oddalenia. Niestety, kiedy Kmicic decyduje się to uczynić, Butrymowie zabijają w walce jego przyjaciół. Przekonany o konieczności odwetu, pali Wołmontowicze - wieś Butrymów. Po zbrodni, jakiej się dopuścił, Oleńka przeklina go i zrywa zaręczyny. Zrozpaczony porywa narzeczoną. Wszystkie te wydarzenia świadczą o wybuchowym temparamencie, niezrównoważonym usposubieniu, pysze, o twardym charakterze Andrzeja. Jest bezlitosny dla wrogów, ale szczery i oddany wobec przyjaciół nawet jeśli ich postępowanie może budzić zastrzeżenia. Dla sarmackiej szlachty jest ideałem kompana skłonnego do bitki i wypitki, ale dla zrównoważonej, szlachetnej Oleńki jest nie do przyjęcia jako kandydat na męża.

Aby odkupić swoje zbrodnie i zasłużyć na miłość dziewczyny, postanawia (za radą Wołodyjowskiego) zaciągnąć się na służbę do J. Radziwiłła. Związany przysięgą z hetmanem, omamiony jego kłamstwami, pozostaje przy boku księcia nawet po jego zdradzie. Nie tylko nie zmazuje z siebie dawnych przewin, ale dodatkowu zyskuje miano zdrajcy. Los zdaje się prześladować go bezlitośnie, pomimo czystości intencji, bohater wikła się w coraz to nowe, niegodne postępki, jego nazwisko jest w pogardzie u wszystkich uczciwych Polaków. Dopiero kiedy przekonuje się o prawdziwych intencjach Radziwiłłów, postanawia służyć ojczyźnie w inny sposób. Zmienia nazwisko na Babinicz, bo wie, że Kmicicowi nikt już nic zaufa. Zmiana nazwiska jest symboliczna, bowiem od tej chwili zmienia się diametralnie również osobowość Andrzeja.

Po uzyskaniu odpuszczenia grzechów przez ks. Kordeckiego na Jasnej Górzc staje się jej zagorzałym obrońcą. Uczy się pukory, cierpliwości, wyrozumiałości, zyskuje spokój ducha, szlachetność postępowania. Od tej pory żaden cień nieprawości nie padnie na jego osobę. Nazwiako Babinicza zasłynie w całej Rzeczypospolitej jako symbol patriotyzmu, odwagi, uczciwości. Będzie zaufanym sługą króla, weźmie udział w wyzwalaniu Warszawy, w walkach w Prusach i na Litwie. Kiedy przybrane nazwisko okryje się sławą, będzie mógł wrócić do własnego. Podobnie jak w dziejach całego narodu podczas najazdu szwedzkiego, tak w losach Andrzeja Kmicica przełomowym momentem stała się obrona Jasnej Góry, chociaż poprzedzające ją wypadki również nie pozostały bez wpływu na późniejszą postawę bohatera.

Dynamizm tej postaci przypomina dzieje Mickiewiczowskiego Jacka Soplicy - ks. Robaka. Obaj są przedstawicielami średnio zamożnej szlachty. Prowadzili hulaszczy, awanturniczy tryb życia, zostali okrzyknięci zdrajcami, musieli zmienić nazwisko, by móc odpokutować swoje winy wobcc ludzi i ojczyzny. Jednak miłość dla Jacka była tragedią i nicszczęścicm, z jej powodu dopuścił się zbrodni, natomiast Kmicicowi uczucie do Oleńki daje siłę i wolę zmiany swego postępowania. Obaj naprawili swe winy i zostali zrehabilitowani, odzyskali dobre imię, jednak Jacek dostąpił tego zaszczytu dopiero po śmierci, a Andrzej mógł jeszcze długie lata cieszyć się szcunkiem żony i sąsiadów, za zasługi jakie przyniosła mu służba dla kraju